طبیعتا این خودرو این امکان را نیز دارد که به سطح حفاظت بالاتر نیز ارتقاء پیدا کند. در زیر بدنه طوفان نیز از طراحی V شکل استفاده شده تا بیشترین انحراف را در موج انفجار ایجاد کند و برای تهدیداتی مثل راکت های سری آر پی جی نیز می توان به راحتی از زره های قفسی که سالهاست در کشورمان موجود است روی این خودرو نصب کرد. از جمله صنایع دفاعی درزمینه تأمین نیاز کشور به نفربر‌ها و خودروهای زرهی دستاوردهای مهمی داشته و با سرمایه‌گذاری مؤثر و استفاده از دانش بومی توانسته در این زمینه به موفقیت‌های قابل توجهی دست یابد. در این مقاله به بررسی مشخصات و قابلیت‌های خودروی ضد مین طوفان خواهیم پرداخت. روی برجک این خودرو انواع سلاح های سبک و نیمه سنگین مانند تیربار ۱۲.۷ میلیمتری قابل نصب بوده و ۵ دریچه برای تیراندازی سرنشینان از داخل خودرو تعبیه شده است. سطح حفاظت بالستیکی بدنه این خودرو نیز مقاومت در برابر گلوله های کالیبر ۷.۶۲ میلیمتری هسته سربی از فاصله ۱۰ متری است.
امرپ «طوفان» از جمله نفربر‌های ضدمین و ضدکمین ساخت ایران است که بر چابکی و کارآمدی نیروهای مسلح در مبارزه با اشرار، تروریست‌ها و تأمین امنیت جان سربازان افزوده است. بیشترین سرعت آن، ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت بوده و با یکبار سوختگیری، امکان طی مسافت ۵۰۰ کیلومتر را دارد. سطح حفاظت بالستیکی بدنه ی این خودرو، در برابر گلوله های کالیبر 7.62 میلیمتری هسته ی سربی، مقاومت دارد. دوربین دید پیرامونی برای فرمانده و راننده در این خودرو نیز در نظر گرفته شده است. امرپ طوفان دارای ابعاد طول، عرض و ارتفاع تا سقف به ترتیب ۷، ۲.۴۷ و ۳.۰۱ متر است.
خودروی مقاوم در برابر مین وکمین طوفان اولین بار در نمایشگاه IPAS در سال ۱۳۹۵ در معرض دید عموم قرار گرفت. طوفان برای ارائه یک وسیله نقلیه بسیار متحرک به نیروهای ایرانی ساخته شده است که قادر به انجام ماموریت‌های لجستیکی و رزمی در تمام صحنه‌های جنگی ممکن است. از ویژگی‌های طوفان این است که در برابر مین مقاوم است و با حفاظت بالستیک برای مقاومت در برابر مین‌های زمینی، بمب‌های دست ساز و گلوله‌های هسته فولادی محافظت میشود. با توجه به استفاده روزافزون از مین های ضد خودرو و بمب های کنار جاده ای، صنایع دفاعی ایران اقدام به ساخت انواع نفربر ضد مین و ضد کمین به نام MRAP کرده است که به محصولی کاربردی در امنیت مرزها تبدیل شده است.
طوفان برای اولین بار در نمایشگاه IPAS در سال ۱۳۹۵ به نمایش درآمد و در ۲۹ آبان ۱۳۹۷ با حضور امیر سرتیپ حاتمی وزیر دفاع ایران در یک مراسم رسمی رونمایی شد. خودروی زرهی ضد مین و ضد کمین «طوفان» ساخت سازمان صنایع دفاعی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح با حضور امیر حاتمی رونمایی و تحویل نیروی زمینی سپاه شد. صبح دیروز با حضور امیر حاتمی وزیر دفاع و فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی خودروهای تاکتیکی ارس 2 تحویل نیروهای مسلح شد.
این خودرو قادر است امنیت فرماندهان، شخصیت‌ها و نفرات در عبور از مناطق مشکوک به تله‌های انفجاری و بمب‌های کنار جاده‌ای را تأمین کند. طی مراسمی از رعد خودرو پیشرفته زرهی ضد مین و ضدکمین در سازمان صنایع دفاع در اصفهان رونمایی شد. تایرهای خودروی ضد مین و ضد کمین طوفان، قابلیت حرکت در حالت پنچری را تا شعاع ۵۰ کیلومتر داشته ضمن اینکه این خودرو به سامانه کنترل مرکزی باد تایرها نیز مجهز شده است.
خودروی طوفان به عنوان یک خودروی حفاظت شده، قابلیت مقاومت در برابر مین‌های زمینی و مواد منفجره دست‌ساز معادل ۶ تا ۸ کیلوگرم تی‌ان‌تی را دارد. این خودرو به سیستم محافظ استانگ ۳ مجهز است و شاسی V شکل آن به صورت یکپارچه طراحی شده است. خودروی گشت سبک مقاوم در برابر مین SandCat با رعایت استاندارد‌های STANAG ۴۵۶۹ سطح بالایی از حفاظت را برای خدمه و سربازان ارائه می‌دهد. این وسیله نقلیه دارای صندلی‌های انفجاری کاهش‌دهنده انرژی است و از STANAG ۴۵۶۹ سطح ۲a/۲b در برابر گلوله‌های ۷.۶۲ میلیمتری، قطعات و انفجار مین محافظت میکند. امرپ طوفان در رژه ۳۱ شهریور1398 نیروهای مسلح در تهران برای نخستین بار در قالب ستون خودرویی نیروی زمینی سپاه در رژه به نمایش درآمد.
همچنین مزیت های خودروی ارس۲، در حوزه ی موتور، شعاع عملیاتی، مصرف سوخت، استاندارد آلایندگی و شتاب بیشتر از قبل به چشم میخورد. با همراهی و همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان، صنایع دفاع در طراحی و تولید تسلیحات و تجهیزات دفاعی و همچنین در صنعت خودروسازی نظامی با قابلیت و توانایی ویژه به اهداف خود دست یافته است. خودروی رعد نیز دارای یک برجک روی سقف با قابلیت به کار گیری انواع سلاح های نیمه سنگین شامل سکوهای کنترل از راه دور تیربار ۱۲.۷ میلیمتری را دارد. ۶ دریچه نیز برای تیراندازی سرنشینان به بیرون تعبیه شده و سامانه تهویه به کار رفته در این خودرو سبب می شود تا کمترین دود ناشی از سلاح در کابین باقی بماند. همچنین از دوربین رو به جلو نصب شده روی سقف برای افزایش دید سرنشینان در شرایط مختلف بهره گیری شده است. در روئین تن از زره کامپوزیتی پیشرفته استفاده شده که ضمن ایجاد حفاظت، از وزن کمتری نیز برخوردار است.
کاراکال دیگر خودروی نظامی است که در مهر ۹۸، رونمایی شد و وزن آن برابر با ۵ تن است. یک موتور ۱۴۰ اسب بخار چهار سیلندر که با آب خنک میشود، قوای محرکه ی آن را تامین میکند. به گفته وزیر دفاع، خودوری ارس -2 در حوزه توان و گشتاور، نسبت توان به وزن، در حوزه موتور، شعاع عملیاتی، مصرف سوخت، استاندارد آلایندگی، شتاب، قابلیت حمل بار و قابلیت نصب سلاح پیشرفت‌های چشمگیری داشته است. خودروی ۱۴۰۰۰ کیلوگرمی طوفان دارای ابعاد طول، عرض و ارتفاع تا سقف به ترتیب ۷، ۲.۴۷ و ۳.۰۱ متر است.
سیستم موتور، انتقال قدرت، وزن عملیاتی، شعاع عملیاتی، سرعت، قابلیت حمل سلاح، ظرفیت حمل نفرات و بار، سیستم حفاظت در مقابل انفجار و سطح حفاظت بالستیک بدنه در خودروی رعد به شکل کاملاً چشمگیری به روزتر و قوی‌تر شده است. خودروی ضد مین طوفانMRAP) ) یک وسیله زرهی پیشرفته ساخت ایران است که به نیروهای ایرانی این امکان را می‌دهد تا ماموریت‌های لجستیکی و رزمی را در تمامی صحنه‌های جنگی به اجرا بگذارند. این خودرو توسط وزارت دفاع ایران طراحی و ساخته شده و در نیروی زمینی سپاه و نیروی انتظامی (ناجا) به خدمت گرفته شده است.
روی سقف خودرو یک برجک دارای زره و پنجره های شیشه ای با قابلیت چرخش و امکان نصب انواع تیربارهای سبک و کنترل از راه دور تعبیه شده است. در واقع «امرپ» یک اصطلاح برای وسایل نقلیه نیرو‌هاي نظامی ایالات متحده آمریکاست که بطور خاص از سال 2007 برای مقاومت ماشین‌ها در برابر بمب کنار جاده‌اي «IED» و کمین‌ها در عراق طراحی شده‌اند. با ارتقاء سطح حفاظتی به استانگ ۴۵۶۹ سطح III می‌توان بقای خودرو را بیشتر افزایش داد. با این حال، ارتقای زره اختیاری مشمول محدودیت‌های وزن ناخالص خودرو است. سایر تجهیزات اختیاری شامل سیستم موقعیت یابی جهانی، نگهدارنده تفنگ، دوربین دید عقب خارجی، سطح سقف ضد لغزش، کف شناور، بالشتک، وینچ الکتریکی، برجک چرخشی و کیت محافظ توپچی است.
طوفان قادر است تا ۱۰ نفر پرسنل را حمل کند و می‌تواند حتی با لاستیک پنچر با سرعت ۵۰ کیلومتر حرکت کند. این خودرو دارای یک موتور کاماز ۳۶۰۰ سی سی ۸ سیلندر دیزل است که ۳۶۰ اسب بخار نیرو تولید میکند. طوفان می‌تواند از عمق ۱.۵ متری آب عبور کند و از موانع تا ارتفاع ۵۰ سانتی متری بالا برود. به عنوان مثال، صنایع دفاعی در رفع نیاز کشور به نفربر و خودروهای زرهی دستاوردهای چشمگیری داشته و با سرمایه گذاری موثر و استفاده از دانش بومی توانسته به موفقیت‌های چشمگیری دست یابد. صنعت دفاعی ایران در چهار دهه اخیر به ویژه پس از جنگ تحمیلی ۸ ساله پیشرفت زیادی در ساخت تجهیزات نظامی داشته و کشور را از تولیدات خارجی بی نیاز کرده است.
استفاده ارتش آمریکا از اِمرَپ در عراق و افغانستان و کاهش تلفات موجب توجه به این نوع خودروهای زرهی در دیگر ارتش‌های جهان شد. برنامه اِمرَپ به طور خلاصه برای مقاوم سازی خودروها در برابر بمب کنارجاده‌ای (IED) و کمین‌ها طراحی شده است. ممکن است در نمونه های تولیدی اقدام به نصب برجک حفاظت شده برای کاربر سلاح روی سقف شود یا اینکه به طور کلی از سکوی دو درجه آزادی کنترل از راه دور برای به کارگیری سلاح روی سقف استفاده شود. طول، عرض و ارتفاع این خودرو به ترتیب ۵.۳۵، ۲.۰۳ و ۲.۱۱ متر بوده و امکان جابجایی آن با هواپیمای سی-۱۳۰ وجود دارد.
این وسیله نقلیه را می‌توان با هواپیما‌های ترابری هرکولس C-۱۳۰ و سایر هواپیما‌های سایز بزرگ از طریق هوا به مکان‌های ماموریت منتقل کرد. درب های آن خلاف جهت هم باز می شوند تا نفرات پس از پیاده شدن از دو سمت عقب و جلو آسیب پذیری کمتری داشته و از درب ها به عنوان سپر استفاده کنند.
در ابتدا این خودروی تاکتیکی-فرماندهی 3.4 تنی با موتور ۱۳۳ اسب بخار، ارائه میشد. ولی نوع جدید آن که در سال جدید، رونمایی شد، با داشتن تحرک بالاتر، در مناطق صعب العبور، توان و گشتاور بالا و افزایش نسبت توان به وزن، در مقایسه با نسل قبلی خود، پیشرفت های زیادی داشته است. کیان۷۰۰ یکی از دستاوردهای جدید در اوج تحریم است که قدرت کشندگی زیادی دارد. این خودروی فوق سنگین نظامی ایرانی که در آبان ۹۸ رونمایی شد در خاور میانه منحصر به فرد است. قیمت این دستاورد جدید، ۵ میلیارد تومان است که متخصصان دفاعی کشور، موفق شدند با ۸۰۰ میلیون تومان آن را بسازند.
سطح حفاظت این خودرو، مقاومت در برابر گلوله های ۱۲.۷ میلیمتری هسته فولادی عنوان شده است. موتور این خودرو ۴۲۰۰ سی سی است و توان ۱۲۹ اسب بخار را در دور موتور ۳۸۰۰ دور بر دقیقه در اختیار قرار می دهد. دو باک بنزین ۹۰ لیتری نیز برای خودروی یوز که به بیشترین سرعت ۱۰۵ کیلومتر بر ساعت می رسد در نظر گرفته شده است. این خودرو با قدرتی حدودی 320 اسب بخار یکی از نیرومند ترین خودرو های زرهی در نوع خود می باشد. تنها چهار کشور در دنیا این نوع اتومبیل را توانسته اند بسازند و ایران پنجمین کشور دنیا می باشد که بعد از ایالات امریکا و انگلیس و فرانسه و آفریقای جنوبی این خودروی زرهی را تولید کرده است. این وسیله نقلیه می‌تواند از کانال‌های آب به عمق ۱.۵ متر و همچنین موانع عمودی حرکت کند.
نیروی زمینی سپاه پاسداران ، مرزبانی ناجا و حشد الشعبی عراق کاربران امرپ طوفان هستند. صنایع دفاعی ایران در چهار دهه اخیر به ویژه پس از جنگ تحمیلی، تحولی بزرگ در زمینه تامین تجهیزات نظامی و نیازمندی های کشور در حوزه دفاعی ایجاد کرده و کشور را از تولیدات و تجهیزات خارجی بی‌نیاز ساخته‌اند. یکی از جدیدترین خودروهای نظامی که در سال ۱۳۹۸ معرفی شده است، روئین تن است. در روئین تن از زره کامپوزیتی پیشرفته، استفاده شده که نسبت به سایر خودروهای نظامی ، از وزن کمتری برخوردار است. سطح حفاظت این خودرو، در برابر گلوله های، 12.7 میلیمتری هسته ی فولادی مقاوم است. درب های آن خلاف جهت هم باز میشوند و مساحت پنجره های آن تا حد امکان، کم در نظر گرفته شده است.
۸ دریچه برای شلیک از داخل توسط نفرات پیش بینی شده و یک برجک متحرک با ارتفاع ۴۴ سانتیمتر نیز روی سقف خودرو تعبیه شده که می تواند تیربار کالیبر ۱۴.۵ میلیمتر را نیز مورد استفاده قرار دهد. در این مراسم، امیر سرتیپ حاتمی اعلام کرد که هزینه نهایی هر خودرو در این کلاس کمتر از ۵۰۰ هزار دلار است که نشان‌دهنده ارزش اقتصادی این محصول است. طوفان برای اولین بار در رژه ۳۱ شهریور ۱۳۹۸ نیروهای مسلح در تهران به نمایش درآمد و از آن زمان توسط نیروی زمینی سپاه، فرماندهی مرزبانی ناجا و یگان‌های حشد الشعبی عراق مورد استفاده قرار گرفته است. این خودرو در سازمان صنایع دفاع وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح جهت انجام ماموریت های پشتیبانی رزمی و تردد در مناطق جنگی و عملیاتی ساخته شده است.
هشت پنجره برای شلیک از داخل تدارک دیده شده و برجک متحرک به ارتفاع ۴۴ سانتی متر نیز بر روی سقف تعبیه شده است که می‌توان از مهمات کالیبر ۱۴.۵ میلی متر نیز با پوشش محافظ در اطراف کاربر اسلحه استفاده کرد. سیستم تعلیق ارتقا یافته، با فنر‌های مارپیچ در جلو و فنر‌های ورقه‌ای در عقب، خودرو را قادر می‌سازد تا از سطوح ناهموار عبور کند و در عین حال راحتی سواری را برای سرنشینان فراهم کند. اِمرَپ‌ها در نقش‌های بسیاری از جمله بعنوان نفربر، گشتی، اسکورت کاروان، شناسایی رزمی و سکویی برای نصب سلاح بکار گرفته میشوند. امکان به کارگیری تایرهای پنچررو و انواع سامانه های سرمایش و گرمایش متناسب با این خودرو به درخواست سفارش دهنده وجود دارد.
SandCat فاصله ۳۷۰ میلی متری از سطح زمین و ۲۸۰ میلی متر در زیر محور را ارائه می‌دهد. این خودرو می‌تواند شیب‌ها و شیب‌های جانبی ۶۰ درصد را کنترل کند و از پله‌های عمودی با ارتفاع ۴۵۷ میلیمتر بالا برود. SandCat فاصله ۳۷۰ میلی متری از سطح زمین و ۲۸۰ میلی متر در زیر محور را ارائه می‌دهد. این وسیله نقلیه دارای سلاح‌های نصب شده روی سقف است که می‌توان آن‌ها را به صورت دستی و همچنین از راه دور کنترل کرد.
طوفان قادر است تا ۱۰ نفر پرسنل را حمل کند و به لاستیک‌های پنچررو یا ران فلت مجهز است که به آن اجازه می‌دهد حتی در شرایط پنچر، با سرعت ۵۰ کیلومتر در ساعت حرکت کند. این وسیله نقلیه پنج در دارای وزن ناخالص ۹۳۰۰ کیلوگرم است و می‌تواند حداکثر ۱۱۰۰ کیلوگرم بار را بر اساس سطح حفاظت، تجهیزات اختیاری حمل کند. SandCat یک خودروی گشت زنی سبک مقاوم در برابر مین است که توسط شرکت پلاسان برای اسرائیل ساخته شده است.
پلاسان این خودرو را در نمایشگاه بین المللی دفاع و امنیت زمینی و هوایی یوروساتوری که در ژوئن ۲۰۱۸ برگزار شد رونمایی کرد. این خودروی سبک مقاوم در برابر مین جدیدترین عضو خانواده SandCat است که اولین بار توسط پلاسان در سال ۲۰۰۵ معرفی شد. خانواده SandCat از خودروهای زرهی ۴×۴ دارای سابقه اثبات شده قابلیت اطمینان، دوام، ظرفیت و قابلیت‌های ماموریتی هستند. این خودرو نسبت به طوفان از توان حمل نفرات بیشتر و سرعت بالاتری برخوردار است و توان آن برای حرکت در شیب‌های تند هم افزایش پیدا کرده است. کف”V” شکل این خودرو موجب میشود تا امواج حاصل از انفجار مین‌ها به طرفین هدایت شود و در نتیجه این خودرو از توان بهتری برای مقابله با انفجار از کف برخوردار باشد. این خودرو منطبق با نقشه راه خودروی تاکتیکی و برای پاسخگویی به نیازهای کنونی نیروهای مسلح طراحی و ساخته و امروز تعداد انبوه آن در اختیار نیروهای مسلح قرار می‌گیرد.
همچنین دوربین دید پیرامونی برای راننده و فرمانده در این خودرو در نظر گرفته شده است. برای برطرف کرد این نیاز مهم تاکنون کارهای مختلفی صورت گرفته و برخی از نمونه‌ها نیز به مرحله ساخت و حتی رونمایی رسیده و در برخی موارد تصاویری از خط تولید از برخی محصولات نیز منتشر شده است. این خودروها برای رفع نیازهای ارتش، به ویژه برای محافظت از جان سربازان، به ویژه در امنیت مرزها و مبارزه با اشرار و تروریست ها، بسیار مهم هستند.
اتاق و کف این خودرو تا سطح دوم استاندارد حفاظتی Stanag ۴۵۶۹ مقاوم شده که به معنای مقاومت در برابر گلوله های کالیبر ۷.۶۲ میلیمتری هسته فولادی بوده و سطح حفاظت آن در برابر انفجار، مقاومت در مقابل ۶ کیلوگرم TNT اعلام شده است. شکل کف این خودرو به شکل V در نظر گرفته شده تا بیشتری انحراف را در موج انفجار ایجاد کند. بیشترین سرعت این خودرو ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت بوده و شیب روی طولی ۶۰ درصد و عرضی ۳۰ درصد و عبور از موانعی تا ارتفاع ۴۳ سانتیمتر از دیگر مشخصات حرکتی آن است. فارغ از اینکه اکنون در نیروهای مسلح (برای مثال در مرزبانی) چه میزان از این خودروها بکارگیری شده و در حالت عملیاتی هستند، به بررسی خودروهای ضدکمین (امرپ) ایرانی خواهیم پرداخت.
میله‌های ضد شورش در تمام پنجره‌های روی شیشه جلو را می‌توان برای محافظت بیشتر اضافه کرد. بیشترین سرعت آن در جاده ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت و دارای گیربکس دستی و ۹ سرعته است. خط تولید این خودروی زرهی دراواخر آبان ۱۳۹۷ با تحویل ۵ دستگاه از آن افتتاح شد. به نظر می رسد این خودرو به نوعی با الگو برداری از یک طرح موفق کانادایی به نام Typhoon ( طوفان) ساخت شرکت «استریت گروپ» Streit Group طراحی و توسط متخصصان کشورمان، کاملا به صورت بومی تولید شده است.
یک دریچه نسبتاً بزرگ نیز روی سقف خودرو تعبیه شده که به نفرات امکان دسترسی به جایگاه سلاح نصب شده روی سقف را می دهد. در این خودرو مساحت پنجره ها تا حد امکان کم در نظر گرفته شده است تا ضعف نسبی شیشه های تهیه یا ساخته شده برای آن نسبت به زره کاموزیتی بدنه کمترین تأثیر منفی را در حفاظت کلی خودرو داشته باشد. همانطور که گفته شد، امرپ‌ها خودروهای زره‌پوش شده‌ای هستند که از جان نفرات در برابر خطراتی نظیر مین‌ها و بمب‌های کنار جاده ای و یا کمین‌های غافلگیر کننده دشمن محافظت می‌کنند. در واقع، اولین تانک عملیاتی، تانک “مارک1 ” بود که توسط بریتانیا در سال ۱۹۱۶ معرفی شد. اما نقش آلمان در توسعه خودروهای نظامی و استفاده از آن‌ها در جنگ‌های اولیه، به ویژه در جنگ جهانی اول، بسیار چشمگیر بود.
دیدگاهتان را بنویسید