تکنیکها و ابزارهای پژوهش در علوم سیاسی و روابط بین الملل

روح علمی همان شناختن و دریافتن عمیق روش هاست ؛ یعنی کشف دانش نو و خارج شدن از جهل و نادانی. کاربرد روش های تحقیق در قلمرو علوم انسانی و علوم سیاسی همواره مورد توجه دانشمندان و پژوهشگران بوده است. کسب معلومات نیاز به ابزار و  روش و آگاهی دارد و بنابراین پژوهشگران و دانشجویانی که می خواهند “بدانند” و مجهولی را کشف  نمایند باید از روش های تحقیق آگاهی یافته و فنون کشف واقعیت ها و شناخت حقایق را فرا گیرند.

اما پژوهشگرانی که تحلیل ثانوی را به کار می برند با محدودیت فرضیه ها و سؤالاتی روبرو هستند که می توان در آنها تحقیق کرد. پژوهشگرانی که به تحلیل ثانوی روی می آورند ممکن است با داده هایی روبرو شوند که به نحو مناسبی گردآوری نشده و فاقد دقت، جعلی یا معیوب اند. وظیفه محقق در این قسمت ارائه مطالبی است تا بدان وسیله گروه آموزشی ویا پژوهشی تصمیم گیرنده جهت پذیرش موضوع تحقیق را متقاعد سازد که موضوع انتخاب شده از اهمیت و کفایت لازم برای انجام تحقیق برخورداراست. شایان ذکر است که در این قسمت فقط می بایستی به متغیر وابسته پرداخت به طوری که نوشته خواننده را ناخودآگاه به سوال اصلی پژوهش رهنمون سازد. دانشمندان علوم سیاسي منازعه‌‏هاي عمیقي در مورد مفروضـات، تمـرکز و روش‏هاي تحلیـل به نمایش مي‏‌گذارند و فرضیه‌‏ها و نظریه‏‌هایي را ارائه مي‌‏دهند که مستقیماً در تضاد با یکدیگرند.

در این بخش محقق بایستی دلایل مستدلی ارائه کند که خواننده را متقاعد کند که نوشته پیش روی او، جدید، نو و غیرتکراری است. پژوهشگران باتجربه، بررسی مطالعات پیشین را یکی از مهمترین گامهای فرآیند پژوهش تلقی می کنند. این کار نه تنها به آنها اجازه می دهد که از پژوهشهای پیشین چیز بیاموزند بلکه از لحاظ زمان، میزان تلاش و پول نیز صرفه جویی خواهند کرد.

با استفاده از این گزینه می‌توانید اندازه فونت را افزایش یا کاهش دهید تا متناسب با نیازهای بینایی شما باشد. خیلی ممنون، فروش نسخه الکترونیکی کتاب‌های مرجع درسی اقدام خوب و پسندیده‌ است.

دسترسی به مقالات دوفصلنامه علمی «دانش سیاسی» آزاد ( Open Access ) است. در این قسمت بایستی منظور و هدف اصلی محقق از تحقیق در دو سطح کلی و جزئی به صورت موردی ۱٫۲٫۳٫۴…مشخص گردد. تمامی حقوق این وب سایت متعلق به مرکز نشر الکترونیک سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت) است. با انتخاب فونت دلخواه، می‌توانید نوع نمایش متن را تغییر دهید تا خوانایی بهتری داشته باشید. با تغییر رنگ پس‌زمینه، می‌توانید رنگ پس‌زمینه صفحه را برای کاهش خستگی چشم و افزایش راحتی مطالعه تغییر دهید.

سؤالهای تحقیق عموماً وقتی به کار می روند که پژوهشگر در مورد ماهیت مسئله مورد تحقیق مطمئن نیست. هر چند مقصود آن است که داده های اولیه گردآوری شود، فرضیه های آزمون پذیر اغلب از اطلاعاتی شکل می گیرند که طی مرحله پرسش تحقیق گردآوری شده است. پرسشهای پژوهش تنها زمینه های کلی تحقیق را مطرح می کند، در حالی که فرضیه ها، گویه های آزمون پذیری درباره روابط بین متغیرها هستند. تنها نیت مرحله پرسش، گردآوری اطلاعات برای کمک به پژوهشگران در جهت تعیین و آزمون فرضیه ها در طرحهای بعدی است. در صورتیکه برای سوال اصلی دو پاسخ فرضی داشته باشیم، یکی از آنها را فرضیه اصلی و دیگری را فرضیه جایگزین و رقیب (یا جانشین) می نامیم و در طول تحقیق به آزمون هر دو فرضیه می پردازیم. تحلیل ثانوی استفاده مجدد از داده های علوم اجتماعی پس از آن است که پژوهشگر گردآورنده آنها را کنار گذاشته است.

ما هر روز از طریق رادیو، تلویزیون، روزنامه ها، مجلات، فیلمها، بحثهای شخصی و غیره با انواع گوناگون ارتباطات برخورد می کنیم. این برخوردها می توانند منابعی عالی از موضوعهای پژوهشی را در اختیار پژوهشگرانی قرار دهند که در تحلیل آنها نقش فعالی دارند. یکی از مهمترین منابع جهت پیشبرد مطالعات تحقیقاتی محقق در هر حوزه که از اهمیت شایانی بر خوردار است، اینترنت و سایت های جستجوگر می باشد.

ضمن آنکه درمی یابند که کار آنها تکراری است یا خیر؟ در صورت غیر تکراری بودن می بایستی موارد نوآوری تحقیق نسبت به موارد قبلی، مورد تاکید قرار گرفته و بولد شود. ضمن آنکه ارائه نقد از ادبیات موجود در پایان هر مورد الزامی می باشد. سوالات فرعی حتماً می بایستی در جهت سوال اصلی و مرتبط با آن طرح گردد. یک موضوع ممکن است صرفاً به این دلیل که پرسش مطرح شده پاسخی ندارد یا دست کم نمی توان با وسایل و اطلاعات موجود به آن پاسخ داد، برای تحقیق نامناسب باشد. نکته قابل ملاحظه دیگر آن است که آیا مفاهیم مطالعه پیشنهادی تعریف پذیر است، یا خیر. پایان نامه ها و تزهای دکتری بیشتر از آن جهت حائز اهمیت اند که فهرست منابع و نتیجه گیری آنها می تواند ضمن دادن ایده به محقق، فرایند منبع یابی را تسهیل نماید.

در روش تحقیق محقق مشخص می کند که جهت آزمون فرضیه تحقیق از چه تئوری یا تئوری هایی و چه قالب ها و مدل هایی استفاده می کند. در روش تحقیق کیفی، روش ها عمدتاً مبتنی بر اسناد تاریخی، کتابخانه ای و نهایتاً مصاحبه با اساتید فن و متخصص در آن حوزه می باشد. ضمن اینکه در این رابطه محقق نحوه جمع آوری داده ها و حتی الامکان محدوده زمانی و مکانی تحقیق را کاملاً مشخص می کند. هر چند مجلات علمی معمولا پژوهشهایی را منتشر می کنند که از هنگام پایان کارشان ۱۲ تا ۲۴ ماه گذشته باشد، اما مقالات آنها ممکن است ایده هایی را برای انتخاب موضوع پژوهش ارائه دهند.

فلسفه وجودی فصول «روش تحقیق» یا «روش شناسی» برای دستیابی به مساله «تجدید پذیری»، «شفاف سازی» و «اعتبارسنجی» تحقیقات «تجربی-تفسیری-انتقادی» است. اگر این مساله به خوبی انجام نشود به راحتی می توان اصل تحقیقات را نیز مورد خدشه قرار داد. از این طریق هم نقاط قوت و ضعف روشی این پایان نامه ها مشخص شده و هم زمینه ای هرچند کوچک برای ارزیابی وضعیت «روش شناختیِ» جامعه آکادمیک ایران در تحقیقات بعدی فراهم می گردد. این پژوهش، به طور خاص به بررسی میزان گرایش و اهتمام دانشجویان به «تحقیقات تجربی-تفسیری-انتقادی»، میزان و نحوه «تشریح ماهیت این روشها » و «تشریح نحوۀ کاربست عملی آنها» می پردازد. بدین منظور، با اسفاده از روش «تحلیل محتوای کمی» از میان 453 پایان نامه منتشر شده، 137 پایان نامه به عنوان نمونه انتخاب شده و مورد تحلیل قرار گرفتند.

با تنظیم فاصله بین کلمات، می‌توانید خوانایی متن را بهبود بخشید و مطالعه راحت‌تری داشته باشید. برای مشاهده متن مقاله و یا دانلود آن لازم است وارد پایگاه شوید. برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید. کلیه حقوق این سایت متعلق به مرکز نشر دانشگاهی می باشد.استفاده از مطالب این سایت فقط برای مقاصد غیرتجاری و با ذکر منبع بلامانع است. با استفاده از فیلترهای کوررنگی، می‌توانید نمایش رنگ‌ها را تغییر دهید تا راحت‌تر بتوانید مطالب را تشخیص دهید. با تنظیم اندازه نشانگر، می‌توانید نشانگر موس را بزرگ‌تر یا کوچک‌تر کنید تا بهتر دیده شود و کار با آن آسان‌تر باشد.

یافته های این تحقیق نشان می دهد که 26 درصد از پایان نامه ها از روشهای تجربی-تفسیری-انتقادی استفاده کرده و 18 درصد نیز به این تحقیقات گرایش داشتند. در واقع مقاله حاضر در پی یافتن رابطه بین مساله و روش تحقیق در میان پایان نامه های دانشجویی این دانشگاه است. در این پژوهش تلاش بر آن است تا ضمن توجه به میزان کاربردی و بومی بودن این پایان نامه ها، به رویکرد تحقیق، روش تحقیق و روش گردآوری اطلاعات اتخاذ شده پرداخته شود.

بیشتر مؤلفان پژوهشهای خود را با بحث در مورد مسائلی که در جریان مطالعه با آنها روبه رو شده اند و اشاره به موضوعاتی که نیازمند تحقیقات بیشتر است پایان می دهند. به علاوه، برخی از سردبیران مجلات شماره هایی از نشریه خود را به بحث درباره موضوع معینی اختصاص می دهند که در بیشتر موارد به تنظیم طرحهای پژوهشی کمک می کند. این توسعه و پیشرفت در دنیای غرب با استفاده از پژوهش ها و بررسی های مستند و دقیق همراه بوده است.

پژوهشگران در این حوزه از ابزارهای آماری، مصاحبه‌ها، و تحلیل اسناد بهره می‌برند تا به درک بهتری از مسائل سیاسی و ارائه توصیه‌های کاربردی برسند. کتاب حاضر برای دانشجویان رشته علوم سیاسی در مقطع کارشناسی ارشد به عنوان منبع اصلی درس «روش تحقیق در علوم سیاسی» به ارزش 2 واحد تدوین شده است. امید است علاوه بر جامعه دانشگاهی، سایر علاقه‌مندان نیز از آن بهره‌مند شوند. فرضیه پاسخ احتمال و فرضی به سوال اصلی تحقیق است که در فرایند تحقیق مورد آزمون قرار می گیرد و ممکن است قبول و یا رد شود. قبول یا رد فرضیه یک تحقیق تاثیری در اهمیت تحقیق ندارد، چرا که رد شدن یک فرضیه هم به دایره اطلاعات ما می افزاید. به عبارت دیگر فرضیه بیانی رسمی در مورد رابطه بین متغیرهاست که مستقیماً آزموده می شود.

در بسیاری از موارد هزینه یک مطالعه پژوهشی تنها عامل تعیین کننده انجام یک طرح است. تهیه فهرست دقیق از تمام وسایل، تجهیزات و دیگر تسهیلات لازم پیش از شروع طرح پژوهشی ضروری است. مطالعات پژوهشی باید به نحوی طراحی شوند که در مدت زمان تعیین شده به پایان برسند. در هر پژوهشی تعدادی مفاهیم و واژگان کلیدی وجود دارد که محقق بایستی منظور خود را از آن مفاهیم به روشنی بیان نماید.

با تغییر رنگ متن، می‌توانید رنگ نوشته‌های صفحه را به رنگ دلخواه خود تغییر دهید تا خوانایی بهتری داشته باشید. آشنایی با ابعاد نظری و مفاهیم انتزاعی ، انضمامی و عملیاتی روش تحقیق می باشد. با تغییر ارتفاع خط، می‌توانید فضای بین خطوط متن را تنظیم کنید تا راحت‌تر بتوانید مطالب را دنبال کنید.

فرد محقق می تواند با وارد کردن کلید واژه های مختلف و مرتبط با موضوع تحقیق خود به زبان فارسی و هر زبان دیگری که با آن آشنایی دارد با دنیایی از اطلاعات و داده های خام روبرو شود. به عبارتی فناوری های نوین سبب شده اند که محقق ره یکساله را یک شبه طی نماید. البته آشنایی ابتدایی محقق با اینترنت و سایت ها و مجلات معتبر حوزه خود از ملزومات ابتدایی می باشد.

پژوهشگر اصلی یا شخص دیگری که به هیچ طریقی در طرح تحقیقاتی اولیه شرکت نداشته است، ممکن است از داده ها استفاده مجدد کند. پرسشهای تحقیق که در تحلیل ثانویه بررسی می شود، ممکن است به فعالیت پژوهشی اصلی مربوط باشد یا کاملاً با آن متفاوت باشد. از مزیتهای تحلیل ثانوی استفاده از داده های موجود بسیار کم هزینه است. در بسیاری از موارد داده های آرشیوی اطلاعاتی در اختیار پژوهشگران قرار می دهند که می توان به کمک آنها به مسائل و پرسشهای معنادار در رسانه ها پاسخ گفت.

البته ممکن است این مفاهیم کاملاً جدید باشد و نخستین بار در این پژوهش به کار رود که در این صورت نیز بایستی به وضوح منظور محقق از این واژگان مشخص گردد. اگر قرار است طرح پژوهشی ارزش عملی داشته باشد – یعنی افزون بر تحلیل جاری، اهمیتی داشته باشد – باید روایی یا اعتبار بیرونی داشته باشد؛ یعنی باید بتوان آن را به وضعیتهای دیگر نیز تعمیم داد. بیشتر مطالعات پژوهشی بر زمینه محدودی از یک رشته متمرکز می شوند؛ کمتر پژوهشی می کوشد در یک مطالعه واحد، کل رشته را تحلیل کند.

آنان اغلب یک پدیده واحد را توصیف مي‏‌کنند، اما تحلیل‏‌هاي بسیار متفاوتي درباره آن ارائه مي‌‏دهند. علاوه بر آن رشد چشم‌گیر متون پژوهش در علوم سیاسي و تنوع پیچیدگي این متون، وجود یک راهنما را ضروري مي‌‏سازد. یک ارزیابي جامع از جنبه‌‏هاي متعدد رشته علوم سیاسي مستلزم آن است که قضاوتي در مورد وضعیت موجود مناظره‌‏ها صورت گیرد. نکته‏‌اي که از این کتاب مي‌‏توان دریافت این است که چه مقدار رهیافت‏‌هاي محوري در اثر انتقـادات خود را تعدیل کرده و چه مقدار ابتکارات در روش‌‏ها قابل مشاهده است. منظور از روش تحقیق، روش هایی است که محقق جهت آزمون فرضیه و استنباط و استنتاج به کار می گیرد.

پژوهش کاربردی در علوم سیاسی بر حل مسائل واقعی و ارائه راه‌حل‌های عملی برای مشکلات سیاسی و اجتماعی تمرکز دارد. این نوع پژوهش به‌جای تولید دانش نظری، بر کاربرد نتایج برای بهبود سیاست‌گذاری، مدیریت عمومی یا حل تعارضات سیاسی تأکید دارد. روش‌های پژوهش کاربردی شامل تحقیقات پیمایشی، مطالعات موردی، تحلیل محتوای کیفی، و تحلیل داده‌های کمی است.

دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *