هدف از اقدام پژوهی، بهبود تدریسمعلمان در کلاس‌های درسشان (و گاهی مدرسه یاگروه آموزشی) است. از سوی دیگر، اعتبار وروایی اقدامی را که به عمل آورده‌اند، از طریق جمع‌آوری داده‌های آموزشی چند بعدی به اثبات می‌رسانند. در واقع، آنان بر یافته‌های معنی‌دار مرتبط با اقدام به عمل آمده تمرکزدارند تا بر نتایج آماری و مبتنی بر نظریه‌هایموجود که در پژوهش‌های رسمی به آنها توجه می‌شود.
بلکه بررسی روش های مختلف برای ایجاد آگاهی و آفرینش معرفت است. منطق روش پژوهش در عمل، همان منطق چگونگی انجام دادن پژوهش در عمل و اجرا است. این منطق که به خرد و دانش غیر رسمی عامه ی مردم بستگی دارد، میان پژوهشگران نیز شناخته شده است. این سوالات می‌توانند به دانشجویان کمک کنند تا عمیق‌تر به ماهیت فرآیند پژوهش و اهمیت انعطاف‌پذیری در آن بیاندیشند و تجربیات خود را در این زمینه به اشتراک بگذارند.
همانطور که اشاره گردید مفهوم آموزش پژوهی نخستین بار در دانشگاه فرهنگیان به وجود آمد و به تدریج در لابه لای بخشنامه های آموزش و پرورش نیز دیده شد. در دانشگاه فرهنگیان به دلیل اینکه نیاز است که معلمانی زبده تحویل جامعه داده شود ، از همان ابتدای امر آنان را به کار عملی علاقه مند می کنند. اهمیت کار عملی در قالب مواردی چون آموزش پژوهی در این است که دانشجویان این مراکز علمی می آموزند که برای مهارت محوری در آینده مستندات کتبی اهمیتی بسیار کمتر از فعالیت های عملی دارد. بنا بر این لازم بود که شیوه نامه ای جدید در این رابطه تدوین شده و به صورت سراسری در میان دانش جویان ماده 28 و همچنین دانشگاه فرهنگیان منتشر گردد. اقدام پژوهی یا “پژوهش در عمل” یکی از روش‌های علمی است که معلمان برای بهبود عملکرد آموزشی و حل مشکلات کلاس درس به کار می‌گیرند.
ث- در هر محل و گروه یا سازمان ، افرادی هستند که بیش از دیگران داداری نفوذ هستند. مناسب است اقدام پژوه پیش از آغاز تحقیق این افراد را شناسایی کند، چرا که این افراد می توانند هم خودشان اطلاعات مناسبی در اختیار ما بگذارند و هم تسهیلات لازم برای پیشرفت پژوهشی را فراهم کنند. اجرای راه حل بیان چگونگی اجرای اقدام یا مداخله، برنامه اجرایی یا زمان بندی شده، توصیف مراحل اجرایی، نحوه نظارت بر اجرا و بازخورد می باشد . اعتبار بخشی راه حل بستگی به احساسی دارد که محقق در وجود خود می یابد.
شرح و توصیف ابعاد و زوایای مختلف مساله ای که محقق با آن برخورد نموده است و شامل توصیف وضع موجود و بیان اهمیت و ضرورت رفع آن می باشد. معنای لغوی درس پژوهی، پژوهش مشارکتی معلمان در کلاس درس می باشد. بدین ترتیب معلمانی را که فراگیر مهارت ها و روش های جدیدیاری می کند و توانایی تحلیل آنان را فراتر می برد و خودآگاهی آنان را افزایش می دهد. همان گونه که قبلا “ اشاره شد این مرحله برای ارزیابی وقضاوت مورد نیاز است.
همانطور که گفتیم مفهوم آموزش پژوهی نخستین بار در دانشگاه فرهنگیان و برای دانشجویان ماده ۲۸ بیان گردید. با این حال بعد از چندین ماه این اصطلاح در میان سایر معلمین مشغول به کار نیز رواج یافت. در واقع معلمان مقطع ابتدایی می توانند در کنار اقدام پژوهی خود ، از انجام آموزش پژوهی و کسب امتیاز این مورد نیز بهره مند شوند.
در اقدام پژوهی خود شخص پژوهنده ، برای حل مسئله ای که خود با آن دست وپنجه نرم می کند و برای بهبود آن، اقدام به پژوهش می کند. پژوهش به عنوان یکی از پایه‌های تولید دانش و توسعه علمی، نیازمند درک عمیق از فرآیندهای آن است. هرچند بسیاری از افراد تصور میکنند که پژوهش به صورت خطی و مرحله‌به‌مرحله پیش می‌رود، واقعیت این است که پژوهش یک فرآیند غیرخطی، پیچیده و پویاست. در این مقاله، به بررسی ماهیت غیرخطی پژوهش و نقش پویایی آن پرداخته و نشان می‌دهیم که چگونه پژوهشگران می‌توانند در این مسیر به شکلی موثر عمل کنند.
محقق لازم نیست خطی مستقیم را درپیش بگیرد، بلکه به تناسب پیشرفت کار اقدام های پیش بینی نشده ای را انجام دهد. برای همین به این نوع ، روش دوری یا مارپیچی گفته اند. اقدام پژوهی یا روش پژوهش در عمل ، در سال های اخیر، مورد توجه بسیاری از اندیشمندان و متخصصان دست اندرکار پژوهش قرار گرفته است و درباره ی آن نظریه پردازی های فراوانی صورت گرفته و نیز کتاب های فراوانی نگاشته شده است. در نهایت، پژوهشگران باید این واقعیت را بپذیرند که پژوهش یک فرآیند ساده و خطی نیست. پیچیدگی‌ها و چالش‌هایی که در طول مسیر پژوهش بروز میکنند، بخشی طبیعی از فرآیند هستند. با پذیرش این پویایی و انعطاف‌پذیری لازم، پژوهشگران قادر خواهند بود تا تحقیقات خود را به شکلی مؤثرتر انجام دهند و به نتایج علمی معتبرتر دست یابند.
برای ارتباط با تیم ما میتوانید از قسمت درباره ما پیام خود را ارسال کنید و یا مستقیم به ایمیل ما پیام بدهید. همینطور میتوانید در کانال های ما عضو شده و به ادمین کانال پیام دهید. برای دسترسی بهتر , راحت تر و سریع تر به سایت ما می توانید وب سایت ما را بوکمارک کنید .
برای مشاهده صفحات بیشتر لازم است حساب خود را شارژ نمایید. برای مشاهده متن صفحات لازم است حساب خود را شارژ نمایید. کاربر گرامی روزانه امکان مشاهده بیش از 0 صفحه وجود ندارد. صفحاتی که امروز مشاهده کرده اید کماکان قابل مشاهده خواهند بود. کارهایی را که دیگران در پیرامون یا مرتبط با این کار انجام داده اند حتماً بایستی محقق مطالعه کند. اطلاعات شخصی شما برای پردازش سفارش شما استفاده می‌شود، و پشتیبانی از تجربه شما در این وبسایت، و برای اهداف دیگری که در سیاست حفظ حریم خصوصی توضیح داده شده است.
نهایت اینکه سؤال یا مشکل باید با توجهبه منابع، تلاش و زمانی که در اختیار دارید، قابل بررسی و سرانجام گرفتن باشد. بهطور کلی، سؤال یا مشکل باید جنبه‌ای خاص و جزئی را شامل شودتا بتوان با توجه به شرایط و امکانات، پاسخ آن را پیدا کرد و از نتایج آن در همانکلاس درس بهره برد. اقدام پژوهی یا پژوهش در عمل به هر فعالیتی گفته می شود که منجر به تبدیل وضع موجود به وضع مطلوب تر شود.
پژوهشگران باید از خلاقیت خود استفاده کنند، از نتایج غیرمنتظره نترسند و همواره آمادگی بازگشت به مراحل قبلی را داشته باشند تا پژوهشی جامع و علمی به ثمر برسانند. یکی از مهارت‌های اساسی که هر پژوهشگر باید داشته باشد، انعطاف‌پذیری است. همانطور که در مراحل مختلف پژوهش پیش می‌رویم، ممکن است به نتایجی برسیم که انتظار آنها را نداشتیم. این نتایج می‌تواند به معنای بازنگری در فرضیات اصلی پژوهش باشد یا حتی ممکن است پرسش‌های جدیدی مطرح شود که نیاز به بررسی دقیق‌تری داشته باشد. در این شرایط، پژوهشگر باید توانایی تطبیق با شرایط جدید را داشته باشد و مسیر تحقیق خود را براساس داده‌های جدید و بازنگری‌های ضروری تغییر دهد.
در صورتی که تمایل دارید نمونه های کامل آموزش پژوهی را برای استفاده و الگو برداری دانلود نمایید ، می توانید به لینک زیر مراجعه نمایید. ( جمع¬آوری دانش پشتیبان و تدوین آن بنا به ماهیت موضوع و تلاش پژوهشگر، حجم متفاوتی خواهد داشت. بنابراین با توجه به داده¬های گردآوری شده، می¬تواند این تیتر، صفحات متعددی را به خود اختصاص دهد و به این قالب ضمیمه شود). 5ـ با وجود فقدان تحقیق در عمل واقعی، این شیوۀ پژوهش ابزاری برای فراهم کردن یک انتخاب قوی خوب در مقابل رویکردهای ذهنی حل مسأله در کلاس درس است. استاد ناظر، همکار پژوهشی، همکار دانشگاهی، همکار شغلی، دوستان منتقد، فامیل و… این افراد باید نظر خود را به صورت مستند بیان کنند .
در اولین روزهای سال تحصیلی جدید در یک کلاس 17 نفری با دانش آموزی مواجه شدیم که به دلیل اختلال گفتاری و نداشتن مهارت در تکلم از حرف زدن و ایجاد ارتباط با دیگران به شدت امتناع می ورزید. با توجه به اینکه هدف از گذراندن پایه اول، کسب مهارت در گفتار و شنیدار می باشد سعی کردیم با اجرای اقداماتی مهارت گفتاری او را افزایش داده و بدین وسیله مانع بزرگی را که بر سر راه آموزش او بود، برطرف سازیم. درس‌پژوهی الگوی عملی بازبینی مداوم الگوهای ذهنی و بازاندیشی مشارکتی عمل کارگزاران آموزشی و الگویی مؤثر برای بهبود مستمر آموزش در مدرسه است1. این الگو به‌مثابه روش نوین پژوهش در عمل2 و هسته‌های کوچک تحول در آموزش، به گسترش پژوهش و تولید دانش حرفه‌ای در مدرسه کمک می‌کند. به‌علاوه، بر فرایند یادگیری گروهی و بهسازی مستمر (تدوین برنامه، اجرا، بازبینی و بازاندیشی، یادگیری و ترویج یافته‌ها) مبتنی است و فرصتی برای سهیم شدن کارگزاران آموزشی در تجربه‌های یکدیگر فراهم می‌آورد.
مفهوم آموزش پژوهی در عرصه عمل درست همان چیزی را در ذهن مخاطب تداعی می کند که در ارتباط با اقدام پژوهی شاهدش هستیم. در واقع در این مقوله نیز تاکید همه صاحبنظران بر روی مباحث عملی و راهکارهای عملی و قابل اجرا بر روی محصلان بوده است. در این ارتباط شاهد هستیم که اهمیت و ضرورت کار عملی دو چندان شده است. قابل پیش بینی است که احتمالا در سالهای بعد بیشترین تاکید بر روی مسئله کار عملی باشد و مستندات کتبی چندان به کار نیاید. بنا بر این توصیه این حقیر این است که از همین ابتدای امر بنای کار خود را بر مستندات عملی و قابل اجرا گذاشته و از کاغذ بازی بپرهیزید.
4ـ روش برای بهبود شرایط طبیعی و نامساعد بیان معلمان و پژوهشگران است که با کار دانشگاهی سرو کار دارند. همچنین شکست در حیطۀ منش و چاره اندیشی کرده و پیشنهادهای روشنی ارائه می کند. اهداف پژوهش در عمل یا اقدام پژوهی در پایان نامه نویسی روانشناسی و علوم تربیتی و مشاوره می تواند به پنج طبقه تقسیم شود.
با توجه به شواهد و داده‌های جمع‌آوری‌شده از کلاس، ارزیابی از آنها ارائه و تلاش می‌شود با تجزیه‌وتحلیل آنها پاسخی مناسب برای پرسش‌های پژوهشی در کلاس درس به دست آید. در این مرحله، یکی از معلمان طرح درسی را که با مشارکت همکاران تهیه شده است، اجرا می‌کند و سایر معلمان، به‌عنوان مشاهده‌گرانی فعال، در کلاس درس حضور می‌یابند. آنان هر آنچه را در کلاس روی می‌دهد، به دقت زیر نظر دارند و به روش‌های گوناگون داده‌های لازم را جمع می‌‌آورند. در فرایند درس‌پژوهی، همه معلمان با شرکت در بحث‌های گروهی در مورد سؤالات پژوهشی مدرسه ـ مثلاً بهبود تعامل بین معلم و دانش‌آموزان ـ در فرایند آموزش و یادگیری درس‌های ریاضی و علوم گفت‌وگو میکنند. سپس در مورد محتوا و روش‌های تدریس استفاده شده در همه پایه‌ها برای موضوعات درسی ریاضی و علوم بحث میکنند و به‌صورت مشارکتی چند طرح درس معین برای بهسازی روش‌های آموزش تهیه میکنند. در نهایت نیز طرح جامع روش‌های بهبود آموزش ریاضی و علوم را در پایه‌های گوناگون ارائه میدهند.
«تحقیق عملی»، «پژوهش در عمل»، «عمل پژوهشی» و « اقدام پژوهشی» اصطلاحاتی هستند که در زبان فارسی به جای واژه انگلیسی”Action Research”به کار می روند. ب.م که مسئول کتابخانه بود ، فعالیت اضافی اش که سبب شیطنت او می شد، صرف نام نویسی از دانش آموزان برای درخواست کتاب و جابجا کردن کتاب ها و مرتب کردن آنها و نوشتن فهرست کتابها و جمع آوری آنان شده بود. به این طریق کمتر فرصت می کرد با ز.ک در شرکت در دعوا و سرو صدای احتمالی همکاری کند و چون کتابخانه نیاز به رفتار اجتماعی تری داشت، تا حد زیادی رفتارش را کنترل می کرد . من با بکار بردن جملات احترام برانگیز و تعریف و تمجید در نظر سایر همکاران او را تشویق می کردم.
اگر راه حل مجموعه ای از اعمال است که در عرض هم یا در طول هم باید اجرا شوند، در گزارش اقدام پژوهی ، باید دلایل کافی مبنی بر انتخاب هرعمل و علت طولی یا عرضی بودن آنها را توضیح دهد. گردآوری اطلاعات مرحله ای از اقدام پژوهی است که محقق به منظور یافتن یک یا چند راه حل ، برای بهبود وضع موجود و تبدیل آن به وضع مطلوب تلاش می کند. – چنانچه تمایل دارید جدیدترین شیوه نامه درس پژوهی ۹۷-۹۸ را دانلود کنید بر روی اینجا کلیک کنید. ممکن است ادعا کنید باروش جدید شما نمرات دانش آموزان تا ۲۰ درصد بهبود یافته است ، این ادعا زمانی قابل قبول است که نمرات دانش آموزان قبل و بعد از اجرای راهکار جدید مقایسه شود. دراین روش پیچیدگی های معمول یک تحقیق علمی کلاسیک لازم نیست. مراحلی مانند تعیین متغیرها، نمونه آماری، تجزیه وتحلیل آماری، تعریف های عملیاتی و… وجود ندارد.
همه تلاشها و زحمات اقدام پژوه ، بستگی به اعمال یک راه حل موثر دارد. اگر راه حل مناسبی برای مساله ای ابداع یا پیدا نشود، اقدام پژوهی نتیجه نخواهد داد. وجه تمایز اقدام پژوهی با سایر انواع پژوهش ها، در اجرای راه حل به منظور ایجاد تغییر در وضع موجود است. یک از بزرگ‌ترین تصورات غلط در مورد پژوهش این است که آن را به عنوان یک فرآیند خطی و از پیش تعیین‌شده می‌بینند. این تصور اغلب از نمودارهای ساده و آموزشی رایج نشأت می‌گیرد که مراحل مختلف پژوهش مانند طرح پرسش، جمع‌آوری داده‌ها، تحلیل، و نتیجه‌گیری را به شکلی منظم و پشت سر هم به تصویر می‌کشند. با این حال، واقعیت این است که پژوهش به ندرت به این صورت پیش می‌رود.
این روش به معلمان اجازه می‌دهد تا بهطور مداوم مشکلات و چالش‌های تدریس خود را شناسایی کرده و از طریق تحقیق و بررسی به راهکارهای عملی و اثربخش برسند. ابتدا معلمان مسائل آموزشی را بررسی و سؤالات پژوهش در کلاس درس را تبیین میکنند. سپس طرحی را برای اجرای پژوهش مشارکتی خود پیشنهاد میدهند. آن‌گاه آن را به اجرا می‌گذارند و در عمل روند اجرا را به دقت مشاهده میکنند. سپس فرایند عمل انجام شده را ارزیابی و بازبینی میکنند. در این فرایند، یادگیری معلمان از یکدیگر به‌صورت مشارکتی سازماندهی می‌شود و در عمل ظرفیت مدرسه برای تولید و به‌کارگیری دانش حرفه‌ای در مدرسه و گسترش امکان «تغییر خودپایدار3» و مستمر افزایش می‌یابد.
تا چنین میل و احساسی نباشد رغبت چندانی به پژوهش نخواهد بود. یادآوری این نکته ظریف هم خالی از اعتبار نیست که بهترین حالت در این گونه پژوهش ها این است که با همکاری افراد درگیر انجام گیرد تا گروه های پژوهشگر کیفی، قدرت و اعتبار بیشتری به دست آورند. امروزه، پژوهش در عمل، به وسیلهٔ پژوهشگرانی صورت می گیرد که در موقعیت های اجتماعی – آموزشی درگیری هایی دارند و هدفشان بالا رفتن فهم و استدلال در اوضاع و احوال پیرامون است. این گونه دانش، برای پژوهشگران حیاتی است و به یاری آن می توانند داور حقیقت باشند، حکم بدهند و به قوانین یا اصول موضوعی، برای اثبات اعتبار چنین دانشی نیاز نداشته باشند. درک موضوع پژوهش، تنها تشخیص روش مناسب برای انجام دادن کار نیست.
ما در مجله‌مان از مقیاس درجه‌بندی توصیفی که بر پایه رهنمودهای آنانتهیه شده است، برای قضاوت درباره کیفیت اقدام پژوهی به عمل آمده استفاده می‌کنیم. در واقع در این مورد برخلاف اقدام پژوهی می بایست صرفا بر روی یک کیس موردی انجام گردد و از ارائه راهکار و مطالعه عملی بر روی کلیه افراد کلاس پرهیز شود. چرا که یکی از تفاوت های مهم اقدام پژوهی با آموزش پژوهی در همین موضوع است. معمولا همه ساله از سوی سازمان پژوهش و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش، شیوه نامه درس پژوهی به ادارات کل این وزارتخانه ابلاغ می شود. در این مطلب قصد داریم به پرسش های «درس پژوهی چیست» و «مراحل درس پژوهی» پاسخ دهیم. در پایان هم فایل دانلود جدیدترین شیوه نامه درس پژوهی که از سوی دبیرخانه‌ی «جشنواره درس پژوهی» ابلاغ شده است را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
پژوهشگران به دلیل ماهیت اکتشافی کار خود و پیچیدگی موضوعات علمی، اغلب مجبور به بازگشت به مراحل قبلی هستند و نتایج اولیه خود را بازنگری میکنند. این مدل پژوهش در کلاس درس در عمل بر چرخه یادگیری گروهی، کیفی، مشارکتی و مداوم کارگزاران آموزشی شامل مراحل پنج‌گانه «تبیین مسئله، طراحی، عمل، بازاندیشی و یادگیری» استوار است. هر چند گزارش اقدام پژوهی مانند سایرپژوهش‌ها نیست، اما می‌توان کیفیت آن را بر پایه ملاک‌ها و رهنمودهای گلاسیک16 و همکارانش(1997) ارزیابی کرد.
باید از دبیرخانه استانتان بپرسید.(گروه تحقیق و پژوهش اداره کل آموزش و پرورش استان خودتان). 3ـ این شیوه برای تزریق رویکردهای مبتنی بر نوآوری به پیکرۀ آموزش و یادگیری است. پس ازاعتبار یابی وایجاد تغییرات واصلاحات لازم ، به انتشار یافته ها می پردازیم. عمل شخص در محیط مورد تأکید است ، بنابراین اگر پژوهشی به ”کار و عمل فعلی “ فرد مربوط نشود و نتیجه آن در عمل مشاهده نشود، پژوهش در عمل به حساب نمی آید.
درس پژوهی معلم را به بازاندیشی در عمل آموزش از طراحی، برنامه ریزی درسی، طرح درس، تدریس، گرفتن بازخورد و اصلاح فرایند تدریس وادار می کند. در ژاپن، کمیته‌ای برای هماهنگی برنامه‌های درسی و آموزشی و مسائل مربوط به امور آموزشی در هر مدرسه وجود دارد. در جلسات این کمیته، مسائل آموزشی در آغاز هر سال تحصیلی ـ هفته اول آوریل ـ مورد بحث قرار می‌گیرند. مباحث بیشتر بر بازبینی نتایج عمل تربیتی سال گذشته استوارند و بر توانایی‌های مدرسه به‌عنوان سازمان یادگیرنده متمرکزند. سرفصل مسائلی که این کمیته ارائه می‌دهد، موضوع گفت‌وگوهای جمعی کارگزاران آموزشی در نشست‌هاست. مسائل پژوهشی معلمان در مدرسه در این نشست‌ها تعیین و گروه‌های پژوهشی متناسب با آنها سازماندهی می‌شوند.
پژوهشگران در طی تحقیقات خود ممکن است چندین بار به مراحل قبل برگردند تا تغییرات لازم را اعمال کنند. این بازگشت به مراحل قبلی می‌تواند شامل بازبینی در فرضیه‌ها، روش‌های تحقیق، یا حتی نحوه جمع‌آوری داده‌ها باشد. این عمل نه تنها طبیعی است بلکه ضروری است تا پژوهشگر بتواند به نتایج دقیق‌تر و معتبرتری دست یابد. ت- اقدام پژوه، در تنظیم گزارش علمی، به اجرای راه حل، دقیق تر و مشروح تر باید بپردازد. ثبت همه جزئیات را مدنظر داشته و از درج هیچ نکته ای خودداری نکند؛ چون این بخش از کار است که ممکن است مورد استفاده عملی سایر محققان و علاقه مندان و همکاران او قرار گیرد.
افراد درگیر درکار و فعالیت از درون محیط کار به مسائل می نگرند وهدفشان کاهش یا حل مسائل درونی و فعلی شان است. در حالی که نگاه پژوهشگر حرفه ای از بیرون به درون است. آنچه افراد رابه این نوع تحقیق سوق می دهد، نوعی احساس تعهد ونیاز به ایجاد تغییر و تحول در کار خود است.
دیدگاهتان را بنویسید