آشفتگی صنعت خودرو ایران از تولیدی‌های بی‌کیفیت تا مونتاژی‌های 3 برابر قیمت جهانی صنعت مالی

با بودجه‌ای درحدود ۷‌هزار و ۵۰۰ دلار در بازار‌های جهانی می‌توان به خودرو‌هایی مانند میتسوبیشی میراژ، رنو کوئید یا نسخه‌های پایه نیسان ورسا دسترسی داشت. این خودرو‌ها از نظر ایمنی، دوام و کیفیت ساخت، در سطح بالاتری نسبت به رانا پلاس قرار دارند. مساله اصلی اینجاست که خودرو‌های موجود در بازار ایران در مقایسه با آنچه می‌توان با همین مبالغ در بازار‌های جهانی خریداری کرد، از نظر کیفیت، ایمنی، تکنولوژی و امکانات، فاصله قابل‌توجهی دارند.

این واسطه‌ها طبیعتاً سود خود را اضافه می‌کنند و این هزینه مازاد در نهایت روی قیمت نهایی خودرو تأثیر می‌گذارد. یک نکته مهم دیگر هم که باید به آن اشاره کنم نگاه اشتباه دولت به ارز و نوسانات آن است. به‌جای اینکه واقعیت “کاهش ارزش پول ملی” را بپذیرد، این مسئله از سوی دولت به‌عنوان “افزایش قیمت ارز” مطرح می‌شود. این بازی با واژه‌ها باعث درک نادرست عموم مردم و حتی بخش‌هایی از تصمیم‌گیران اقتصادی کشور درباره واقعیت‌های اقتصادی شده است. وقتی ریشه مشکلات به‌درستی درک نشود، تصمیمات اشتباه و غیرمؤثر یکی پس از دیگری گرفته می‌شود. پس از ماه‌ها انتظار و بحث‌های پراکنده، سرانجام شورای رقابت به عنوان مسئول جدید قیمت‌گذاری خودرو، فهرست مورد تایید خود را برای مدل‌های چینی مونتاژ ایران اعلام کرد.

با بودجه‌ای در حدود ۱۴ تا ۱۶‌هزار دلار در بازار‌های جهانی می‌توان به خودرو‌هایی مانند نسخه‌های پایه تویوتا کرولا، هوندا سیویک، مزدا ۳ یا حتی هیوندای النترا دسترسی داشت. در این بین شکاف امکانات و کیفیت خودرو‌های مونتاژی با همتایان قیمتی خود در بازار‌های جهانی بیشتر است، اما در بخش خودرو‌های داخلی نیز وضعیت مشابهی حاکم است، هرچند شدت این شکاف قیمتی کمتر به چشم می‌آید. فرض کنید، برای خرید یک خودرو مونتاژی نه چندان مناسب از یک برند ناشناخته، باید بالای 2 میلیارد تومان هزینه کنید.

جک J۴ یکی از اقتصادی‌ترین محصولات کرمان موتور، صبح امروز به ارزش ۹۸۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد. لاماری ایما، یکی از محصولات محبوب مونتاژی، امروز در بازار دو میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد. X۳۳ کراس (دستی)، محصول مدیران خودرو، امروز با قیمت یک میلیارد و هشت میلیون تومان در بازار عرضه شد.

شاهین G (سانروف) یکی از سدان‌های رده‌بالای شرکت سایپا، هم‌اکنون به ارزش ۹۰۰ میلیون تومان در بازار خرید و فروش می‌شود. در این گزارش اینچنین آمده است که قیمت‌های محاسباتی که سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ارائه کرده بود، برای سال 1400 بوده و اکنون مواردی همچون تغییر دستمزد و سایر عوامل در آن تاثیرگذار هستند. جک J4 یکی از اقتصادی‌ترین محصولات کرمان موتور، صبح امروز به ارزش 980 میلیون تومان قیمت‌گذاری شد. چری آریزو T۵، ۱۵‌هزار و ۴۱۹ دلار و جک S۳ اتوماتیک ۱۳‌هزار و ۷۶۳ در بازار کشور فروخته می‌شود.

این یک واقعیت انکارناپذیر است که تولید دیگر هدف نهایی شرکت‌های خودروساز نیست؛ بلکه این مدیریت برند و زنجیره ارزش است که آینده این صنعت را تعیین می‌کند. تولیدات داخلی خودرو و مونتاژی‌ها از کیفیت لازم برخوردار نیستند و همین خودروها با قیمتی به مراتب بالاتر از نرخ جهانی به دست مصرف‌کنندگان ایرانی می‌رسند. قیمت نهایی 17 خودروی مونتاژی با احتساب سود 17 درصد از سوی سازمان حمایت اعلام شد. همچنین، قیمت کی ام سی K۷ با کاهش ۲۵ میلیون تومانی به یک میلیارد و ۷۹۵ میلیون تومان و جک S۵ با همین کاهش قیمت به یک میلیارد و ۵۷۵ میلیون تومان تعیین شده است. نوسانات ارزی همچنان تأثیر مستقیمی بر قیمت خودرو دارد و با نزدیک شدن به پایان سال، تغییرات بازار شدت گرفته است.

قیمت فیدیلیتی ۵ نفره که پیش از این شورای رقابت قیمت آن را ۸۳۷ میلیون تومان اعلام کرده بود، به ۹۹۰ میلیون تومان افزایش یافت. همچنین قیمت خودروی جک j۴ که پیش از این ۶۳۵ میلیون تومان اعلام شده بود به ۶۸۵ میلیون تومان افزایش یافت. طوری که بعضی از خودروها افزایش قیمت را تجربه کردند و برخی دیگر با کاهش قیمت مواجه شدند. به گزارش پدال، در جلسه دیروز شورای رقابت قیمت خودرو‌های مونتاژی مشخص شد و مورد تصویب شورای رقابت قرار گرفت، اما مقرر شد این قیمت‌ها را سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کند. مبنای قیمت‌گذاری شورای رقابت، صورت‌های مالی سال ۱۴۰۱ و همچنین سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲ خودروسازان بوده که مطابق شرایط روز اقتصادی کشور، نرخ ارز و غیره به روز رسانی شده است.

علاوه بر این، قیمت خودروهای مشابه یا رقیب در واقع، همان قیمت کارخانه آن خودرو در کشور مبدأ است. پژو ۲۰۷ دنده‌ای TU۵ روز گذشته در بازار ۸۳۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد؛ بنابراین بهای آن به ۸‌ هزار و ۹۲۵ دلار می‌رسد. با بودجه‌ای نزدیک به ۹‌ هزار دلار در بازار‌های جهانی می‌توان خودرو‌هایی مانند دچیا ساندرو، سوزوکی سلریو یا حتی مدل‌های جدید هیوندای i۱۰ را خریداری کرد. این خودرو‌ها از نظر ایمنی، تکنولوژی و کیفیت ساخت، در سطح بالاتری نسبت به پژو ۲۰۷ مونتاژی ایران قرار دارند. بررسی بازار خودرو کشور طی روزهای اخیر نشان می‌دهد که مصوبه شورای رقابت در رابطه با قیمت جدید خودروهای مونتاژی بر بازار خودرو تأثیر داشته است و مشاهده می‌شود که قیمت این خودروها کاهش یافته است.

پس‌ازاین اتفاق، یکی از کراس‌اوورهای سوئیست با نام DX5 مورد به‌روزرسانی قرار گرفت تا در بازارهای صادراتی با نام جتور X50 عرضه شود. این خودرو ابتدا در سال ۲۰۲۴ در روسیه رونمایی شد و سپس به بازارهای دیگری مثل فیلیپین، الجزایر و خاورمیانه هم راه پیدا کرد. تویوتا RAV۴ با قیمتی در حدود ۳۵‌هزار دلار، هوندا CR-V با قیمتی مشابه و حتی مدل‌های پایه BMW X۱ یا مرسدس بنز GLA با قیمتی درحدود ۴۰‌هزار تا ۴۵‌هزار دلار، همگی گزینه‌های بهتری هستند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد در طول یک ماه اخیر بازار خودرو شاهد تغییرات قابل توجهی بوده است. طوری که بعضی از خودرو‌ها افزایش قیمت را تجربه کردند و برخی دیگر با کاهش قیمت مواجه شدند. این خودرو‌ها از نظر کیفیت ساخت، سیستم‌های ایمنی فعال و غیرفعال، تکنولوژی و آپشن ها، در سطح بالاتری نسبت به دیگنیتی و فیدلیتی قرار دارند. در حالی که خودروسازان داخلی همچنان به تولید مدل‌های قدیمی با پلتفرم‌های منسوخ ادامه می‌دهند، کیفیت این خودروها به هیچ‌وجه با استانداردهای جهانی هم‌خوانی ندارد. ایمنی پایین، مصرف سوخت بالا، استفاده از قطعات نامرغوب و مشکلات فنی مکرر از جمله مواردی است که همواره مورد انتقاد کارشناسان و مصرف‌کنندگان قرار گرفته است. علاوه بر این، بسیاری از خودروهای مونتاژی که تحت عنوان محصولات به‌روز به بازار عرضه می‌شوند، در واقع مدل‌های از رده خارج با امکانات محدود هستند که با قیمت‌هایی بسیار بیشتر از نمونه‌های جهانی به فروش می‌رسند.

کمبود منابع ارزی و مشکلات تأمین ارز نیز تأثیر مستقیمی بر قیمت خودروهای مونتاژی دارد. خودروسازان برای تأمین ارز مورد نیازشان، مجبورند از گزینه تامین ارز از محل صادرات استفاده کنند. یکی دیگر از مشکلات جدی بازار خودرو در ایران، کمبود قطعات یدکی و خدمات پس از فروش نامناسب است.

این خودرو‌ها اگرچه در رده اقتصادی قرار دارند، اما از نظر ایمنی، کیفیت ساخت و تکنولوژی، در سطح بالاتری نسبت به کوئیک و ساینا قرار دارند. عوارض گمرکی، مالیات ارزش افزوده، و سایر هزینه‌های دولتی تقریباً معادل 80٪ قیمت خودرو می‌شود. این مورد به‌ویژه در خودروهای مونتاژی که بخش عمده ساخت داخل ندارند اما همچنان مشمول تعرفه‌های بالا می‌شوند، بسیار تأثیرگذار است. خودروهای مونتاژی ارزش افزوده اندکی برای اقتصاد ایجاد می‌کنند و عملاً تفاوت قابل‌توجهی با خودروهای وارداتی آماده ندارند.

بازار خودرو امروز، شنبه ۲۵ اسفند ۱۴۰۳، تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز، روندی ناپایدار را تجربه می‌کند. در یک ماه اخیر، قیمت برخی مدل‌ها افزایش یافته، در حالی که برخی دیگر کاهش قیمت داشته‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بی‌ثباتی قیمت دلار، تأثیر مستقیمی بر بازار خودرو داشته است.

این بی‌ثباتی در اوایل اسفند ماه شدت بیشتری از نیمه دوم آن در بین محصولات داشته است. در گروه محصولات کرمان موتور، بیشترین کاهش قیمت در روز جاری با ۳۰ میلیون تومان به کی ام سی K۷ اتفاق افتاده است و ارزش این خودرو به ۲ میلیارد و ۲۰ میلیون تومان تعیین شده است. دنا پلاس توربو اتوماتیک (آپشنال) که از مدل‌های پرتقاضای بازار است، امروز با قیمت یک میلیارد و ۱۳۵ میلیون تومان خرید و فروش شد.

شورای رقابت روز گذشته اعلام کرد که قیمت خودرو های مونتاژی بر اساس دستورالعمل جدید این شورا و بررسی سازمان حمایت تصویب شد. کارشناسان توصیه می‌کنند که متقاضیان خرید خودرو با آگاهی کامل از شرایط بازار و بررسی دقیق وضعیت قیمتی اقدام کنند. برخی معتقدند که ممکن است پس از تعطیلات نوروز، با افزایش عرضه خودرو و ثبات نسبی نرخ ارز، قیمت‌ها کمی تعدیل شود. علاوه بر این، امتیاز تولید و عرضهٔ این خودرو به یک شرکت چینی کوچک بنام هنگران موتور هم واگذار شده و این شرکت جتور X50 را با نام تیسان S05 عرضه می‌کند.

با توجه به اینکه کراس‌اوور موردبحث در کشورمان هم قرار است با نام تیسان S05 عرضه شود، مکث موتور قطعات این خودرو برای مونتاژ را از هنگران موتور تأمین می‌کند و ظاهراً ارتباط مستقیمی با جتور ندارد. درهرحال، این کراس‌اوور کامپکت نسبتاً سالخورده که پیشینهٔ آن به سوئیست DX5 سال ۲۰۱۹ بازمی‌گردد را قرار است پس از چند دست گشتن و باواسطه در ایران ببینیم. دیگنیتی پرستیژ یک خودروی شاسی‌بلند است که توسط شرکت بهمن موتور در ایران تولید می‌شود. این خودرو نسخه‌ای لوکس‌تر و به‌روزتر از مدل اصلی دیگنیتی است که امروز به قیمت دو میلیارد و 450 میلیون تومان به مشتری تحویل داده می‌شود. در مورد خودرو‌های مونتاژی، این انحصار موجب شده که بتوانند به راحتی محصولات خود را به قیمت بالاتری به دست مصرف‌کنندگان ایرانی برسانند. حضور پررنگ شرکت‌های مونتاژکننده خودرو‌های چینی در ایران که هر کدام نماینده یک یا چند برند چینی هستند، بازاری کاملا انحصاری را شکل داده‌اند.

اطلس محصول خانواده سایپا از پلتفرم X۲۰۰ است که با ایجاد تغییرات محسوس در نمای ظاهری داخلی و بیرونی خودرو و همچنین افزودن تجهیزات و امکانات بیشتر تولید می‌شود. به گزارش مشرق، شورای رقابت در جلسه شماره ۵۸۴ خود که روز گذشته برگزار شد، قیمت‌های جدید ۲۸ خودروی مونتاژی را اعلام کرد. برای معرفی محصول جدید مکث موتور باید به شرکت سوئیست بپردازیم یعنی برندی که سال‌ها پیش ون دلیکای آن در تعداد زیادی وارد کشورمان شد. این شرکت سال‌ها با میتسوبیشی همکاری می‌کرد که این همکاری در سال ۲۰۲۱ پایان یافت و سپس در سال ۲۰۲۴، سوئیست به‌طور کامل توسط چری خریداری شد.

همچنین قیمت خودروهای مشابه یا رقیب در واقع همان قیمت کارخانه آن خودرو در کشور مبدأ است. گفتنی است؛ متوسط نرخ دلار در سه ماه فروردین‌ امسال و اسفند و بهمن‌ ۱۴۰۱ معادل ۴۲ هزار و ۴۶۷ تومان بوده است. اینطور عنوان شد که قیمت خودروهای مشابه یا رقیب فرقی با قیمت کارخانه در کشور مبدا نداشته و در اصل قیمت خودروهای مونتاژی همان قیمت کارخانه‌ای کالا در کشور مبدا خواهد بود. میانگین نرخ دلار در فروردین ماه 1402 و اسفند و بهمن‌ 1401 چیزی حدود 42 هزار و 467 تومان برآورد شده است. اخیرا شورای رقابت اعلام کرده بود که قصد دارد قیمت نهایی و مصوب خودروهای مونتاژی را اعلام کند، بر این اساس، در روز گذشته قیمت‌های پیشنهادی ارائه شد و سپس کمی بعد این قیمت‌ها در جلسه شورای رقابت به تصویب رسیدند.

در جلسه شماره ۷۳۰ مورخ ۲۱ اسفند ۱۴۰۳ شورای رقابت، اصلاحات جدیدی در دستورالعمل تنظیم بازار خودروهای سواری تصویب شد. بر اساس این مصوبه، فقط خودروهای تولیدی و مونتاژی انحصاری مشمول دستورالعمل تنظیم بازار خواهند بود و خودروهای وارداتی از شمول این قوانین خارج شده‌اند. اما خودرو‌های مونتاژی قابلیت بیشتری برای افزایش قیمت دارند؛ بنابراین بهای آنها در بازار افزایش پیدا می‌کند و شکاف آنها با خودرو‌هایی که معادل قیمت آنها را در بازار‌های جهانی دارند نیز بیشتر می‌شود. از طرف دیگر انتظارات از یک خودروی اقتصادی در سطح جهانی نیز کمتر است؛ بنابراین با قیمت خودرو‌های داخلی که معادل خودرو‌های اقتصادی در بازار‌های جهانی است، نمی‌توان انتظار تکنولوژی پیشرفته را داشت. قیمت این خودروی مونتاژی در چند روز گذشته رشد ۳۰ میلیون تومانی را به نام خود ثبت کرده است.

یکی دیگر از موضوعات مهم در بازار خودرو، افزایش تعرفه‌های گمرکی برای خودروهای وارداتی است. تحولات دقیقه نودی بازار خودرو باعث نگرانی خریداران شده است ؛ آیا فنر قیمت‌ خودرو به‌زودی آزاد می‌شود؟جدیدترین پیش بینی قیمت خودرو در هفته پایانی سال ۱۴۰۳ را در ادامه این گزارش اختصاصی از صفحه اقتصاد بخوانید. برخلاف طراحی بیرونی، داخل S05 نسبت به سوئیست DX5 به‌طور کامل بازطراحی شده و نمای بسیار مدرن‌تری پیدا کرده است.

سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان و با تاخیر قیمت مصوب خودروهای مونتاژی چینی اعلام شد. این برای نخستین بار است که شورای رقابت به صورت دستوری وارد فرایند قیمت گذاری خودروهای مونتاژی می‌شود. تا پیش از این قیمت گذاری این خودروها بر عهده هیأت مدیره شرکت‌های عرضه کننده بود و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان بر این قیمت‌گذاری نظارت داشت.

اما آیا معادل مبلغ پرداختی، ارزشی دریافت خواهید کرد؟ به منظور پاسخ به این سوال بهتر است، قیمت چند خودرو مونتاژی داخلی و خارجی را مقایسه کنیم. قیمت خودروهای مونتاژیقیمت خودروهای مونتاژی امروز مانند بازار داخلی به کار خود ادامه دادند. به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، شورای رقابت در جلسه شماره 584 خود که روز گذشته برگزار شد، قیمت‌های جدید 28 خودروی مونتاژی را اعلام کرد.

در نظر بگیرید جدول بالا قیمت کارخانه خودروهای مونتاژی در کشور است و با قیمت بازار این ماشین ها متفاوت است. جک J۴ با کاهش ۱۰ میلیون تومانی، جک S۳ با کاهش ۲۰ میلیون تومانی و کی ام سی T۸ با کاهش ۱۵ میلیون تومانی قیمتگذاری شده‌اند. جک J۴ که از گزینه‌های اقتصادی کرمان موتور محسوب می‌شود، امروز ۹۸۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری شد. دلیل عدم وجود تمام خودروهای مونتاژ شده در لیست، این موضوع است که تمام شرکت‌ها مدارک خود را جهت بررسی به سازمان حمایت ارائه نداده‌اند.

بعد از تعیین قیمت محصولات سه خودروساز بزرگ کشور، در شرایطی از قیمت‌های جدید خودروهای مونتاژی رونمایی شد که خودروهای وارداتی نیز در صف قیمت‌گذاری شورای رقابت و سازمان حمایت قرار دارند. این شورا در اقدامی بی‌سابقه با همکاری سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان قیمت پایه ۱۷خودروی مونتاژی را تعیین و نسبت به کاهش قیمت محصولات خودرویی بخش خصوصی اقدام کرد. جزئیات رشد قیمتهمانطور که اشاره شد شورای رقابت برای ۱۷ خودروی مونتاژی دست به قیمت‌گذاری زده که سهم مدیران خودرو از این لیست هفت خودرو است. تیگو ۷ پرو یکی از این محصولات است که قیمت پایه آن با تصمیم شورای رقابت به یک‌میلیارد و ۹۷میلیون تومان رسیده که با فرض ۱۵درصد هزینه‌های اضافی، قیمت آن می‌تواند به یک‌میلیارد و ۲۶۲میلیون تومان برسد. محصول دیگر مدیران‌خودرو یعنی تیگو ۸ پرو اما افت قیمت قابل‌توجه ۵۶۴میلیونی قیمت نهایی تخمینی نسبت به قیمت قبلی دارد.

دنا پلاس توربو اتوماتیک (آپشنال) یکی از خودروهای است که به قیمت یک میلیارد تومان در بازار خرید و فروش می‌شود، صبح امروز به قیمت یک میلیارد و ۱۳۵ میلیون تومان به مشتری تحویل داده می‌شود. در محصولات گروه بهمن، بیشترین کاهش قیمت متعلق به سدان ریسپکت با ۳۵ میلیون تومان است و قیمت این خودرو به یک میلیارد و ۴۱۰ میلیون تومان رسیده است. همچنین، فیدیلیتی هفت نفره با کاهش ۳۰ میلیون تومانی به یک میلیارد و ۸۹۰ میلیون تومان و دیگنیتی پرستیژ نیز با کاهش ۳۰ میلیون تومانی قیمتگذاری شده‌اند و ارزش آنها به ترتیب ۲ میلیارد و ۲۷۰ میلیون تومان و ۱ میلیارد و ۱۷۰ میلیون تومان است. طبق این گزارش، قیمت‌های محاسباتی سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان براساس آخرین صورت مالی شرکت‌ها مربوط به سال ۱۴۰۰ بوده و تعدیلات لازم همچون تغییر نرخ دستمزد و غیره برای سال ۱۴۰۱ تا تاریخ مصوبه ۱۱ بهمن‌ ۱۴۰۱ شورای رقابت بوده است. بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که از اوایل بهمن‌ماه، قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی روندی صعودی داشته است. دنا پلاس توربو اتوماتیک (آپشنال) یکی از خودرو‌های است که به قیمت یک میلیارد تومان در بازار خرید و فروش می‌شود، صبح امروز به قیمت یک میلیارد و 135 میلیون تومان به مشتری تحویل داده می‌شود.

برای مثال، در برخی خودروهای چینی که کیفیت پایین‌تری دارند، این هزینه می‌تواند تا 10٪ هم افزایش یابد. متأسفانه، وزارت صمت همچنان بر مفاهیمی مانند “خودکفایی کامل” و “تولید انبوه داخلی” تمرکز کرده است. امروز، پیشرفته‌ترین شرکت‌ها بر زنجیره تأمین چابک، همکاری‌های بین‌المللی و مدیریت برند متمرکز هستند، نه صرفاً تولید.

S05 با ۴,۳۹۷ میلی‌متر طول، ۱,۸۴۱ میلی‌متر عرض و ۱,۶۴۵ میلی‌متر ارتفاع، شاسی‌بلند نسبتاً کوچکی است که اندازه‌ای مشابه ام‌وی‌ام X55 دارد. ساندرو و ساندرو استپ وی دو عضو خانواده رنو بودند که در خطوط تولید پارس خودرو مونتاژ می شدند. همچنین به پوشش جدیدترین اخبار و گزارش‌ها در مورد کسب‌و‎کارهای مختلف از جمله تکنولوژی ، استارتاپ و خودرو می‌پردازد. آیمارکتور به عنوان یک رسانه مستقل در حوزه‌های بازاریابی ، تبلیغات ، دیجیتال مارکتینگ و برندینگ برای شرکت‌ها و کسب‌و‌کارهای مختلف فعال است.

کنسول مرکزی با تریم مشکی پیانو و شیفتر الکترونیکی گیربکس همراه با دو جا لیوانی و شارژر بی‌سیم گوشی و همین‌طور دکمه‌های لمسی زیر دریچه‌های تهویه مرکزی هم از دیگر ویژگی‌های قابل‌ذکر در داخل این کراس‌اوور چینی جدید بازار هستند. تیسان S05 خودروی مونتاژی جدید مکث موتور است که محصول برند جتور چری محسوب می‌شود با پیشرانهٔ ۱.۵ لیتری توربو عرضه خواهد شد. تارا و دناپلاس، اگر چه محصولات پرطرفداری هستند، اما همچنان از نظر تکنولوژی، ایمنی و کیفیت ساخت، فاصله قابل‌توجهی با همتایان جهانی خود دارند. موتور‌های قدیمی، سیستم‌های ایمنی محدود و فناوری‌های منسوخ، از جمله ضعف‌های این خودرو‌ها در مقایسه با محصولات جهانی هم قیمت خود هستند. مثلا قیمت بی ام و ایکس1 یا مرسدس بنز جی ال آ چیزی حول و حوش، 40 هزار تا 45 هزار دلار است. هر چند، اکستریم دارای امکانات زیادی است، اما از لحاظ کیفی و ساختاری باز هم در رده‌های پایین‌تر از بنز و بی ام و قرار می‌گیرد.

لاماری ایما در دسته محصولات محبوب مونتاژی در حال حاضر به قیمت دو میلیارد و 100 میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. این خودروی مونتاژی چینی که مونتاژش متوقف شده است، طی دو هفته اخیر رشد ۲۰ میلیون تومانی را در کارنامه قیمتی خود به ثبت رسانده است. به گزارش کاماپرس، بازار خودروی ایران، چه در بخش مونتاژی و چه داخلی، از یک شکاف ارزش و قیمت بزرگی رنج می‌برد. شکاف ارزش و قیمت، درخصوص خودروهای مونتاژی بیشتر به چشم می‌خورد و درباره تولیدات داخلی، کمتر لمس می‌شود. قیمت‌گذاری دستوری و جلوگیری از شفافیت مورد نیاز بازار، موضوعی قدیمی برای مردم ایران است.

هایما S7 هم اکنون پرتقاضاترین خودرو شاسی‌بلند مونتاژِی در کشور به شمار میرود و احتمال دارد در ماه‌های آینده به خاطر کمبود قطعات ناشی از تحریم‌ها تولید آن متوقف شود . نوسانات بازار تحت تأثیر تغییرات نرخ ارز بوده و قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی با افزایش و کاهش همراه شده است. عوامل مختلفی مانند رشد هزینه‌های تولید، افزایش نرخ ارز، تحولات سیاسی و تغییر سیاست‌های وارداتی، بر قیمت‌ها تأثیر مستقیم گذاشته‌اند.

به‌جای ارسال مستقیم به ایران، خودروها اغلب از مسیرهایی مانند امارات وارد می‌شوند که باعث افزایش هزینه باربری، بیمه، آسیب‌های ناشی از تخلیه و بارگیری‌های متعدد، و حتی تأخیر در زمان تحویل می‌شود. این جابه‌جایی اضافه، علاوه بر بالابردن هزینه لجستیک، به دلیل افزایش زمان خرید تا تحویل خودرو و کاهش گردش مالی، هزینه تأمین مالی را افزایش داده که بالطبع به مصرف‌کننده منتقل می‌شود. تحریم‌های اقتصادی باعث شده که خرید مستقیم از شرکت‌های مادر خودروسازی تقریباً غیرممکن شود. به همین دلیل، واردکنندگان مجبورند از واسطه‌هایی در کشورهای ثالث، مثل امارات یا چین، کمک بگیرند.

مبنای محاسبه قیمت دلار سه ماه اخیر معادل ۴۲۴ هزار و ۶۷۳ ریال، متوسط نرخ دلار در ۳ ماه شامل فروردین ۱۴۰۲ و اسفند و بهمن ۱۴۰۱ است. در حال حاضر قیمت درب کارخانه تمامی خودرو های مونتاژی دستخوش تغییرات بسیار زیادی می شود که به مولفه‌هایی از جمله قیمت دلار، سیاست‌های خارجی و تصمیمات واردات گمرکی مربوط است. شرکت های کرمان موتور ، مدیران خودرو ، آرین موتور ، سایپا و فردا موتور و ایلیا موتور و …. سورن پلاس (XU۷P) با افزایش قیمت در یک ماه اخیر، امروز ۶۹۶ میلیون تومان معامله شد.

ماجرا اما طرف دیگری هم دارد که مربوط به بازیگران همیشگی صحنه بازار خودروی کشور، یعنی دلالان، می‌شود. فرض کنید که یک دلال تنها یک تیگو ۸ را از کارخانه خریداری کرده و آن را در بازار به فروش برساند. قیمت این خودرو حتی با اعمال ۱۵درصد عوارض و مالیات به یک‌میلیارد و ۷۰۵میلیون تومان می‌رسد. بنابراین این دلال می‌تواند سودی معادل یک‌میلیارد و ۷۰۵میلیون تومان و ۹۹درصدی را کسب کند.

اما پرسش این‌جاست که چرا بازار خودروی کشور به این نقطه رسیده و آیا این انحصار در واقع حاصل عملکرد خودروسازان بوده است؟ به نظر می‌رسد به‌جز تحریم‌ها، کسی مقصر انحصار عمیق در بازار خودروی کشور نیست. اما راه‌حلی که سیاستگذار برای حل این مشکل در پیش گرفته نه‌تنها دردی از صنعت و بازار خودرو دوا نکرده، بلکه خود تبدیل به بحرانی بزرگ شده و به نظر می‌رسد نه‌تنها قصد عقب‌نشینی از این سیاست را ندارد بلکه در حال بسط دادن آن است. کلیدواژه قیمت‌گذاری محصولات این بخش از خودروسازی «انحصار» عنوان شده؛ انحصاری که تحریم‌ها و نیز سیاستگذار با توقف واردات، نقش اساسی در شکل‌گیری آن داشته‌اند.

بااین‌حال، تغییراتی که طی این به‌روزرسانی در ظاهر خودرو صورت گرفته خیلی بزرگ نیستند تا جایی که در قسمت جلو حتی چراغ‌ها هم تغییری نکرده و همان نمونه‌های متعلق به سوئیست DX5 را می‌بینیم. بااین‌حال، روی دماغهٔ خودرو حالا جلوپنجرهٔ جدید و بسیار بزرگی کار شده که با خطوط کرومی عمودی، در کنار ورودی‌های هوای عمودی در طرفین سپر سعی دارد از سادگی طراحی قبلی بکاهد. رانا پلاس که بر پایه پلتفرم قدیمی پژو ۲۰۶ طراحی شده، به‌رغم برخی بهبود‌ها نسبت به نسل قبل، همچنان از نظر تکنولوژی و ایمنی، در مقایسه با خودرو‌های هم قیمت جهانی، عقب ماندگی قابل‌توجهی دارد.

بازار خودرو ایران در ماه‌های اخیر با نوسانات شدیدی روبه‌رو شده و خریداران و فروشندگان را در وضعیت بلاتکلیفی قرار داده است. این تغییرات تحت تأثیر عواملی مانند سیاست‌های ارزی، تحولات اقتصادی و بین‌المللی، تصمیمات داخلی و تغییرات تعرفه‌ای شکل گرفته است. در مورد خودرو‌های داخلی، اما به‌رغم وجود انحصار قیمت گذاری دستوری هم وجود دارد؛ بنابراین این انحصار به نفع تولیدکنندگان تمام نمی‌شود بلکه این دلالان و واسطه گران هستند که با حضور در بازار خودرو شکاف قیمتی بین کارخانه و بازار را به نفع خود تمام کرده‌اند. همین واسطه گری‌ها موجب ایجاد تقاضای کاذب و افزایش قیمت خودرو‌های داخلی شده است. در شرایطی که واردات خودرو‌های خارجی با محدودیت‌ها و تعرفه‌های سنگین روبه‌روست، شرکت‌های مونتاژکننده چینی عملا بدون نگرانی از رقابت خارجی، می‌توانند محصولات خود را با قیمت‌های بالاتر عرضه کنند. با نگاهی به قیمت ۱۲ خودرو داخلی و مونتاژی و مقایسه با خودرو‌های هم قیمت آنها در بازار‌های جهانی، سعی شده به تحلیلی دقیق‌تر از وضعیت بازار خودروی ایران دست یافت.

در قسمت جانبی هم شاهد فرم نسبتاً ساده‌ای هستیم که با استفاده از تریم نقره‌ای پایین درها و تریم تزئینی روی ستون‌های C سعی شده از یکنواختی کاسته شود. در عقب خودرو اما تغییر بزرگی را نسبت به سوئیست DX5 شاهد نیستیم و همان چراغ‌های افقی قبلی دیده می‌شوند که با سپر جدیدی همراه هستند. خروجی‌های هوای تزئینی در طرفین سپر عقب، اسپویلر روی سقف و صفحه محافظ نقره‌ای در زیر سپر هم از دیگر ویژگی‌های این قسمت هستند.

این مسئله به‌ویژه در مورد خودروهای چینی که به‌تازگی سهم بزرگی از بازار را به خود اختصاص داده‌اند، بیشتر دیده می‌شود. بسیاری از شرکت‌های مونتاژکننده، قطعات یدکی لازم را به‌درستی تأمین نمی‌کنند و مصرف‌کنندگان مجبورند برای تهیه قطعات به بازار غیررسمی و دلالان مراجعه کنند، که این امر هزینه‌های اضافی و مشکلات کیفی را به همراه دارد. X۳۳ کراس (دستی) از دسته محصولات مدیران خودرو هم‌اکنون به قیمت یک میلیارد و هشت میلیون تومان در بازار به فروش می‌رسد.

اکستریم VX توربو اگرچه از امکاناتی مانند موتور توربوشارژ و برخی آپشن‌ها برخوردار است، اما در مقایسه با همتایان جهانی خود، از نظر کیفیت ساخت، استاندارد‌های ایمنی، تکنولوژی پیشرفته و دوام قطعات، در سطح پایین تری قرار دارد. قیمت محصولات پرطرفدار مونتاژی روندی صعودی دارد و پیش بینی در خصوص اینکه چه زمانی بازار خودروهای مونتاژی به ثبات می رسد سخت است. وقتی خرید مستقیم از شرکت مادر صورت نگیرد، استفاده از خدمات گارانتی هم تقریباً منتفی می‌شود.

لازم به ذکر است  قیمت‌های محاسباتی شورای رقابت با احتساب سود ۱۷ درصد بوده و بر اساس آخرین صورت مالی شرکت‌ها است. شما می‌توانید قیمت نهایی و مصوب 17 خودروی مونتاژی را با سود 17 درصد از جدول پایین به طور کامل مشاهده کنید. شوارای رقابت بالاخره قیمت مصوب خودروهای مونتاژی را در 16 اردیبهشت 1402 منتشر کرد که در فهرست زیر می توانید مشاهده کنید. وب سایت خودرو با هدف اطلاع رسانی در حوزه خودرو در آذر 92 فعالیت خود را آغاز نموده است. سعی بر آن بوده که مرجعی برای اطلاعات و مشخصات فنی خودروهای داخل ایران باشیم و بتوانیم به صورت تخصصی مقایسه، قیمت، تست و بررسی خودرو‌ها را انجام بدهیم. همان‌طور که توضیح دادیم، S05 اساساً خودرویی متعلق به شش سال پیش محسوب می‌شود که در سال ۲۰۲۴ برای عرضه در بازارهای صادراتی مورد به‌روزرسانی قرار گرفت.